Journalistieke Code voor de publieke omroepen vernieuwd

Per 1 juli is er een nieuwe versie van de Code Journalistiek Handelen voor de journalistieke programma’s van de publieke omroepen. De code bevat de journalistiek-ethische normen en afspraken waaraan journalisten die werken voor de publieke omroepen zich moeten houden. De code is opgesteld door de hoofdredacties. De nieuwe tekst is unaniem aangenomen door alle omroepen.

De Journalistieke Code geldt voor journalistiek handelen en journalistieke producties op het gebied van nieuws, informatie en educatie. Het gaat om producties en publicaties op alle kanalen waarop de publieke omroepen aanwezig zijn: radio, tv en online.

Fundamentele inhoudelijke verschillen zijn er niet met de eerdere code uit 2017. "Bepaalde definities zijn nu beter verwoord", legt mediadirecteur Willemijn Francissen van de NTR uit aan het ANP. "Het gaat bijvoorbeeld om hoe een bron wordt gedefinieerd, of wat we onder privacy verstaan. We hopen nu dat het publiek beter snapt wat onze werkwijze en richtlijnen zijn." Transparantie over hoe journalistieke producties gemaakt worden kan bijdragen aan meer vertrouwen in de journalistiek van de publieke omroepen.

De afspraken in de code zijn ook de regels die de Ombudsman van de publieke omroepen gebruikt om klachten over programma’s te toetsen. Klachten die vanaf 1 juli binnenkomen zullen dus bekeken worden met de herziene code als richtlijn.

Regelmatig herzien

Margo Smit, de Ombudsman voor de publieke omroepen, pleit ervoor dat de code met grotere regelmaat wordt herzien. “Ik ben heel blij dat de omroepen en de directies zich nu achter de nieuwe code scharen. Dan weten de journalisten die bij de omroepen werken waar ze mee aan de slag kunnen. Maar dit soort herzieningen zou echt vaker moeten plaatsvinden. Het heeft nu vijf jaar geduurd, terwijl de journalistiek en de media zo snel veranderen.”

Smit gaf aan het ANP het voorbeeld van Artificial Intelligence (kunstmatige intelligentie). Over het gebruik daarvan binnen de journalistiek wordt op dit moment flink gedebatteerd. “In deze code staat geen enkele verwijzing naar dat onderwerp en de ethische gevolgen die het kan hebben”, stelt Smit. “We moeten de code bijhouden naar de geest van de tijd. Eens per jaar is misschien heel ambitieus. Maar laten we vooral niet weer vijf jaar wachten.”